Onze visie op duurzaamheid

Wij ondersteunen de Green Deal 3.0 Green Deal Samen werken aan duurzame zorg en streven naar een klimaatneutrale langdurige zorg in 2050. We verwachten van onze (gecontracteerde) zorgaanbieders dat ook zij het belang van de vermindering van de negatieve impact van zorg op milieu en klimaat onderschrijven. We ondersteunen zorgaanbieders waar nodig met het behalen van de doelstellingen van de Green Deal Zorg en onderzoeken hoe wij inkoopcriteria kunnen inzetten om verdere verduurzaming te bevorderen.

Integrale visie

CZ zorgkantoor gelooft in een integrale visie op duurzaamheid als adequate aanpak. Navraag bij onze zorgaanbieders laat een beeld zien van koplopers en achterblijvers. De koplopers hebben een integrale visie op duurzaamheid waarin vastgoed, energie, zorg, en voedsel terugkomen. Hierdoor komt duurzaamheid als thema terug in alle lagen van de organisatie. Dit willen we stimuleren in het hele veld waarbij we zien dat de grootste impact zit op vastgoed (vanwege de hoge CO2-uitstoot).

Het gezamenlijke beleid van alle zorgkantoren

Als zorgkantoren willen we – naast verduurzaming van onze eigen organisatie – ons inzetten om de verduurzaming van het gehele zorglandschap te versnellen (Zvw- en Wlz-breed). De Green Deal Duurzame Zorg (GDDZ3.0) , die ondertekend is door Zorgverzekeraars Nederland, de verschillende zorgbranches, individuele zorgkantoren, zorgverzekeraars en veel zorgaanbieders, vormt hiervoor de basis. Veel zorgaanbieders/leveranciers hebben inmiddels grote of kleinere stappen gezet om hun zorg te verduurzamen. Via ons zorginkoopbeleid willen we zorgaanbieders aansporen om verder te werken aan de doelen en afspraken uit de GDDZ3.0. Als zorgkantoren zorgen we voor gelijkgericht beleid en sluiten zoveel mogelijk aan op de focuspunten die de zorgbranches het belangrijkst vinden.

Verduurzaming van de zorgsector

De zorgkantoren willen bijdragen aan het verlagen van de klimaat- en milieu impact van de zorg. Dit doen we door, naast verduurzaming van de eigen bedrijfsvoering, zorgaanbieders te stimuleren om (verder) te verduurzamen door in gesprek te gaan en samen naar initiatieven en oplossingen te zoeken.

Wat verwachten wij van de zorgaanbieders

• Inspanning om bij te dragen aan het realiseren van de doelen van de Green Deal Duurzame zorg 3.0
• duurzaamheid verankeren in hun strategie; van kleinere zorgaanbieders verwachten we aandacht voor duurzaamheid in plannen en ontwikkelingen
• in hun jaarverslag of duurzaamheidsverslag rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties voor zover beschikbaar bij de zorgaanbieder
• aantoonbaar voortgang boeken op de uitvoering van het mobiliteitsplan (Mobiliteitsplan, zoals opgenomen in de GDDZ 3.0 artikel 4.2.e) gericht op terugdringen CO2-emissie tgv vervoerbewegingen van medewerkers via de beschikbare rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit (alleen van toepassing bij zorgaanbieders met meer dan 100 fte).

We dragen bij aan inspiratie en handelingsperspectief voor zorgaanbieders door de verspreiding van groene voorbeelden in de zorgsector. Zie tabel groene initiatieven voor Groene Initiatieven die de zorgkantoren daartoe hebben verzameld of de websites van de GDDZ3.0 en Groene Zorgalliantie (GZA).

Wat verwachten wij nog meer van zorgaanbieders

We verwachten van zorgaanbieders Wlz dat ze zich inspannen om bij te dragen aan de acties uit de uitvoeringsplannen van de GDDZ 3.0 van respectievelijk Actiz (Het uitvoeringsplan van Actiz is te vinden op de website van Actiz), VGN en de Nederlandse GGZ. De zorgkantoren gaan met zorgaanbieders in gesprek. Zorgkantoren willen hierbij graag meedenken met zorgaanbieders om tot weloverwogen keuzes te komen. Daarbij focussen we op de volgende onderwerpen en sectorbrede doelstellingen uit o.a. de uitvoeringsplannen van de branches:

• De voortgang in het verlagen van de CO2-uitstoot conform de CO2-routekaart van de instelling, afgeleid van de sectorbrede doelstelling van een verlaging van de CO2-uitstoot met 30% in 2026 t.o.v. 2018
• Het aantoonbaar terugdringen van voedselverspilling gericht op het streven van maximaal 20% verspilling in 2026 (Conform afspraken in de GDDZ 3.0)
• Transitie naar meer plantaardige eiwitten in de voeding voor patiënten/cliënten/ medewerkers gericht op verhouding 50/50 dierlijk/plantaardig in 2026 waar het medisch verantwoord mogelijk is
• De afvalstromen zijn in kaart gebracht en in 2026 wordt er gestreefd naar het verminderen van het ongesorteerd restafval met minimaal 25% (toewerkend naar maximaal 25% ongesorteerd restafval in 2030).
• Inzet op terugdringen verspilling van incontinentiemateriaal en 5% minder gebruik van incontinentiemateriaal in 2026 t.o.v. 2018 door bijvoorbeeld in te zetten alternatieven zoals slim of wasbaar incontinentiemateriaal.
• Terugdringen medicijnverspilling en medicijngebruik. (Binnen de kaders van hetgeen medisch verantwoord mogelijk is).

Waar mogelijk ondersteunen we zorgaanbieders met kennis en tools zoals voorbeelden van groene initiatieven die al bij enkele zorgaanbieders geïmplementeerd zijn, bewezen impact hebben op duurzaamheid en kostenbesparend of kostenneutraal zijn. Ondersteuning bij de verduurzaming van de organisatie is onder meer te vinden in de ‘Toolkit: Samen werken aan duurzame zorg’ van de Nederlandse ggz, de ‘Duurzaamheid in de ouderenzorg’ van ActiZ, de ‘Toolkit Duurzaamheid VGN’ van VGN en het ‘Draaiboek Duurzame Mobiliteit voor intramurale zorginstellingen’ van het Milieu Platform Zorgsector.

Milieuthermometer Zorg

Steeds meer zorgaanbieders gebruiken de Milieuthermometer Zorg om hun zorg en organisatie aantoonbaar te verduurzamen. Zorgverzekeraars en zorgkantoren zijn voorstander van deze certificering en overwegen om vanaf het zorginkoopbeleid 2027 de Milieuthermometer Zorg, ISO 14001 of vergelijkbaar zorgspecifiek instrument te stimuleren. De Milieuthermometer sluit goed aan op de doelstellingen van de GDDZ waar we met de zorgsectoren aan werken en kan worden ingezet voor de CSRD rapportage. Zorgkantoren informeren zorgaanbieders vóór 1 oktober 2025 of en hoe de certificering voor duurzaamheid deel gaat uitmaken van het zorginkoopbeleid 2027.

Bewustwording cliënten

Deze verduurzaming vraagt niet alleen iets van de zorgaanbieders en zorgkantoren, maar ook vanuit de cliënt. Er zal ook bewustwording moeten worden gecreëerd om zo de cliënten ook mee te nemen in deze overgang en de activiteiten en gevolgen van deze transitie. Dat doen we bijvoorbeeld door informatie over innovatieve ontwikkelingen te delen via cliëntenraaddagen. 

Lees hier meer over de betrokkenheid van CZ en CZ zorgkantoor bij een duurzame samenleving.

Relevante links:

• Samenwerken aan duurzame ontwikkeling
• Duurzame ontwikkelingsdoelen
• Zorginkoopbeleid en duiding verduurzaming van zorg